Τετάρτη 19 Ιανουαρίου 2011

Μια βιβλιοθήκη που... µιλάει




Ανθρώπινα βιβλία που «σπάνε» τις προκαταλήψεις

ΡΕΠΟΡΤΑΖ: Μάνος Χαραλαµπάκης
 Τετάρτη 19 Ιανουαρίου 2011 "Τα Νέα"



Εχει βιβλιοθηκάριους. ∆ιαθέτει γραµµατεία. Εχει και αναγνωστήριο, όπως όλες οι δηµόσιες - δανειστικές βιβλιοθήκες. Με µία βασική διαφορά: σ’ αυτήν τη βιβλιοθήκη τα βιβλία δεν είναι χάρτινα αλλά... ζωντανά. Γι’ αυτό και ονοµάζεται Ζωντανή Βιβλιοθήκη.

Τα βιβλία δηλαδή είναι άνθρωποι που διηγούνται τις προσωπικές τους ιστορίες στους επισκέπτες - αναγνώστες.

Μάλιστα, οι αναγνώστες έχουν τη δυνατότητα να κάνουν ερωτήσεις και να συζητήσουν µε τα ανθρώπινα βιβλία. Αλλωστε το κάλεσµα των οργανωτών ήταν σαφές: «Ελάτε να διαβάσετε εκείνες τις ιστορίες που σας προκαλούν, σας δυσκολεύουν, σας ιντριγκάρουν».

Η Ζωντανή Βιβλιοθήκη (www.livinglibrary. gr) δηµιουργήθηκε τον τελευταίο χρόνο στην Αθήνα από µία οµάδα εθελοντών. Οπως σηµειώνουν οι οργανωτές της, αποτελεί ένα µέσο άσκησης στη συνύπαρξη, εκπαιδεύοντας στα ανθρώπινα δικαιώµατα και στην καταπολέµηση των κοινωνικών διακρίσεων. Εως σήµερα έχουν πραγµατοποιηθεί εκδηλώσεις στο Πνευµατικό Κέντρο του ∆ήµου Αθηναίων, στη ∆ηµοτική Αγορά της Κυψέλης αλλά και στο Αντιρατσιστικό Φεστιβάλ. Πριν από λίγες ηµέρες περισσότεροι από 70 πολίτες επισκέφτηκαν τη Ζωντανή Βιβλιοθήκη (www.livinglibrary.gr) στην Αγορά τη Κυψέλης, στη Φωκίωνος Νέγρη από τις 12 το µεσηµέρι έως τις 5 το απόγευµα. Είχαν τη δυνατότητα να διαβάσουν την ιστορία µίας γυναίκας που ήρθε από την Αφρική.

Να µάθουν από έναν οµοφυλόφιλο για τον ρατσισµό που υφίσταται. Από έναν άνθρωπο µε αναπηρία για τον αποκλεισµό που βιώνει στην καθηµερινότητά του. Και βέβαια το πλεονέκτηµα της «ζωντανής» ανάγνωσης ήταν ότι οι αναγνώστες µπορούσαν να συνοµιλήσουν µε τα βιβλία. Να ρωτήσουν. Να διατυπώσουν απορίες. Να µάθουν καινούργια πράγµατα.

«Στόχος µας είναι να προωθήσουµε την ενεργοποίηση στους πολίτες. Η ενεργοποίηση και η αλλαγή έρχεται µε την κατανόηση. Μιλάµε για τον ρατσισµό, για τις διακρίσεις αλλά δεν ξέρουµε πώς να τα εξηγήσουµε. Από πού να αρχίσουµε. Οταν όµως φέρνουµε τους ανθρώπους πρόσωπο µε πρόσωπο για να µιλήσουν στοχευµένα για ένα θέµα, τότε αρχίζει η διαδικασία της αλλαγής», είπε στα «ΝΕΑ» η Ζωή, µέλος της οργανωτικής οµάδας της Ζωντανής Βιβλιοθήκης στην Ελλάδα. Και αυτή η αλλαγή, όπως εξήγησε, στόχος είναι να συµβεί και στο «ζωντανό βιβλίο» και στον αναγνώστη. «Οταν φύγεις από εδώ δεν θα είσαι ο ίδιος. Αλλά δεν θα είναι ίδιο και το βιβλίο». Οπως πρόσθεσε η Ζωή, «θέλουµε µε τη Ζωντανή Βιβλιοθήκη να συµµετέχουµε σ’ έναν πολιτισµό ποικιλοµορφίας που περιλαµβάνει όλες τις ταυτότητες, όλες τις διακριτές οµάδες, όλες τις κουλτούρες».  


Ενθουσιασµένοι αναγνώστες
Το εάν πιάνουν τόπο οι προσπάθειες της Ζωντανής Βιβλιοθήκης το µαρτυρούσαν τα πρόσωπα των αναγνωστών ύστερα από κάθε ανάγνωση: οι περισσότεροι έπειτα από κάθε ηµίωρο διάβασµα αποχωρούσαν ενθουσιασµένοι. Κάποιοι που τους άρεσε τόσο πολύ η εµπειρία της λάιβ ανάγνωσης, έσπευδαν στη γραµµατεία για να δανειστούν κι άλλο «βιβλίο». Αλλά και στα τραπεζάκια, εκεί όπου γινόταν η τετ-ατετ συζήτηση µπορούσε κανείς να παρατηρήσει αναγνώστες βυθισµένους στις ιστορίες των «βιβλίων» που είχαν ακριβώς απέναντί τους.

Ανάµεσα στους τίτλους βιβλίων που ιντρίγκαραν και προκάλεσαν το ενδιαφέρον των αναγνωστών, «Ο αναρχόµπατσος». Η ιστορία ενός αστυνοµικού για τους χαρακτηρισµούς µε τους οποίους τον «στολίζουν» καθηµερινά. Η Ζωντανή Βιβλιοθήκη έως σήµερα δεν διαθέτει έναν µόνιµο χώρο. Στόχος της οµάδας πάντως είναι να βρεθεί µε την προϋπόθεση όµως να είναι απολύτως προσβάσιµος.
ΠΡΟΣΩΠΙΚΕΣ ΙΣΤΟΡΙΕΣ
Οι άνθρωποι διηγούνται τις προσωπικές τους ιστορίες στους επισκέπτες - αναγνώστες που µπορούν να κάνουν ερωτήσεις

«Με το να µε διαβάσεις δεν θα κολλήσεις»

«ΤΑ ΝΕΑ» είχαν την ευκαιρία για µισή ώρα – τόσο διαρκεί µία ανάγνωση – να διαβάσουν ένα βιβλίο από τον κατάλογο της Ζωντανής Βιβλιοθήκης. Ο τίτλος του: «Ζώντας οροθετικά - Με το να µε διαβάσεις δεν θα κολλήσεις. Ισως να ξεκολλήσεις»! Η αρχική αµηχανία και η απορία για το πώς µπορεί να είναι µία «ζωντανή ανάγνωση» γρήγορα εξελίχθηκε σε ενθουσιασµό. Το «ζωντανό βιβλίο», ένας νεαρός, δέχτηκε µε προθυµία να εξηγήσει ποιες είναι οι προκαταλήψεις και οι παρανοήσεις που εξακολουθούν να υπάρχουν για τους οροθετικούς στην ελληνική κοινωνία.