Τρίτη 17 Μαρτίου 2009

Η Ποίηση είναι το άλλο πρόσωπο της Υπερηφάνειας. Οδυσσέας Ελύτης


Συμπληρώνονται 13 χρόνια από το θάνατο του Οδυσσέα Ελύτη και τον θυμόμαστε μέσα από τα ποιήματά του.



Στη "Μαρία Νεφέλη" γράφει:

Αν είναι να πεθάνεις πέθανε

αλλά κοίτα να γίνεις ο πρώτος πετεινός

μέσα στον Άδη.

Στο μικρό ναυτίλο:
Ό,τι μπόρεσα ν' αποχτήσω μια ζωή από
πράξεις ορατές για όλους, επομένως να
κερδίσω την ίδια μου διαφάνεια, το χρωστώ
σ' ένα είδος ειδικού θάρρους που μου 'δωκεν
η Ποίηση: να γίνομαι άνεμος για το
χαρταετό και χαρταετός για τον άνεμο,

ακόμη και όταν ουρανός δεν υπάρχει.

Και αλλού στο μικρό ναυτίλο:
Τ' ανώτερα μαθηματικά μου
τα έκανα στο Σχολείο της Θάλασσας.
Ιδού και μερικές πράξεις για παράδειγμα:
1) Εάν αποσυνδέσεις την Ελλάδα, στο
τέλος θα δεις να σου απομένουν μια ελιά,
έν' αμπέλι κι ένα καράβι. Που σημαίνει: με
άλλα τόσα την ξαναφτιάχνεις.
2) Το γινόμενο των μυριστικών χόρτων
επί την αθωότητα δίνει πάντοτε το σχήμα
κάποιου Ιησού Χριστού.
3) Η ευτυχία είναι η ορθή σχέση ανά-
μεσα στις πράξεις (σχήματα) και τα αισθή-
ματα (χρώματα). Η ζωή μας, γίνεται και
πρέπει να κοπεί στα μέτρα που έκοψε τα
χρωματιστά χαρτιά του ο Matisse.
4) Όπου υπάρχουν συκιές, υπάρχει Ελ-
λάδα. Όπου προεξέχει το βουνό απ' τη
λέξη του, υπάρχει ποιητής. Η ηδονή δεν εί-
ναι αφαιρετέα.
5) Ένα δειλινό στο Αιγαίο περιλαμβάνει
τη χαρά και τη λύπη σε τόσο ίσες δόσεις
που δεν μένει στο τέλος παρά η αλήθεια.
6) Κάθε πρόοδος στο ηθικό επίπεδο δεν
μπορεί παρά να είναι αντιστρόφως ανά-
λογη προς την ικανότητα που έχουν η δύ-
ναμη κι ο αριθμός να καθορίζουν τα πε-
πρωμένα μας.
7) Ένας "Αναχωρητής" για τους μισούς
είναι αναγκαστικά για τους άλλους μισούς
ένας "Ερχόμενος".

Η άποψή του για την ποίηση
Ποίηση για μένα είναι πόλεμος προς το χρόνο και τη φθορά. Κλεισμένος στα πενήντα τετραγωνικά μου, συνεχίζω αυτόν τον πόλεμο. Και άσχετα εντελώς αν βγαίνω νικητής ή όχι, σε μια τέτοιου είδους μάχη, ομολογώ βρίσκω την ύψιστη ικανοποίηση. Σε μια εποχή θριάμβου των ποσοτικών εκτιμήσεων, βλέπω την ποίηση σαν την μόνη ενδεδειγμένη να διαφυλάξει το ιερό και απαραβίαστο της ανθρώπινης προσωπικότητας.
(από συνέντευξη στη Βραδυνή, 19 Οκτωβρίου 1970)

http://www.snhell.gr/lections/readings/b39.mp3

2 σχόλια:

  1. Τα παιδικά μου χρόνια είναι γεμάτα καλαμιές. Ξόδεψα πολύν άνεμο για να μεγαλώσω. Μόνον έτσι, όμως, έμαθα να ξεχωρίζω τους πιο ανεπαίσθητους συριγμούς, ν΄ακριβολογώ μες στα μυστήρια.
    (ΜΥΡΙΣΑΙ ΤΟ ΑΡΙΣΤΟΝ, ΧV)
    και...
    Ωραίε μου Αρχάγγελε, γεια σου!..
    (ό.π, ΧΙΧ)

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Να συνεχίσω κι εγώ, χαιρετώντας σε,Λίλα,με ποίηση πάλι από τον "ηλιοπότη" Ελύτη.
    ...Όταν ανακαλύψουμε τις μυστικές σχέσεις των εννοιών και τις περπατήσουμε σε βάθος θα βγούμε σ'ένα άλλου είδους ξέφωτο που είναι η Ποίηση. Και η Ποίηση είναι πάντοτε μία, όπως ένας είναι ο ουρανός.
    Το ζήτημα είναι από πού βλέπει κανείς τον ουρανό.
    Εγώ τον έχω δει από καταμεσής της θάλασσας.
    ΜΥΡΙΣΑΙ ΤΟ ΑΡΙΣΤΟΝ

    ΑπάντησηΔιαγραφή