Ενημέρωση, σύσταση επιτροπών, προμήθειες σε πρωτότυπα είδη για τα σχολεία (μάσκες, αντισηπτικά, γάντια μιας χρήσης, ακόμη και σαπούνια για τους μαθητές!) προκειμένου να αντιμετωπίσουμε ως κοινωνία τη Νέα Γρίπη ή αλλιώς τη Γρίπη των Χοίρων.
Την ιδέα να γράψουμε για το θέμα αυτό μας έδωσε ένα άρθρο που δημοσιεύθηκε στο Βήμα της Κυριακής(13-9-2009) με τον τίτλο "Πόσο "κοινωνική" είναι η αρρώστια;" στο οποίο η αρρώστια της γρίπης προσεγγίζεται από την πλευρά των κοινωνικών επιστημών. Το ενδιαφέρον σε μια τέτοια προσέγγιση βρίσκεται στο γεγονός ότι ξεφεύγουμε από την αυστηρή ΙΑΤΡΙΚΟΠΟΊΗΣΗ του φαινομένου της πανδημίας της αρρώστιας και γίνεται μια προσπάθεια να ορισθεί ένα συμπληρωματικό πλαίσιο, αυτό της σύνδεσης της αρρώστιας με την κοινωνία. Δεν πρόκειται για την "αρρώστια" και την "κοινωνία" αλλά για το δίπτυχο "αρρώστια- κοινωνία", δηλαδή τη στενή σχέση αλληλεπίδρασης μεταξύ των δυο που πολύ εύστοχα αποδεικνύει το παρακάτω απόσπασμα. Εξάλλου ο αγώνας ενάντια στην αρρώστια χρωματίζεται με τον αγώνα ενάντια σε πολλαπλά επίπεδα της κοινωνικής ζωής, όπως τη μετατόπιση του ενδιαφέροντος σε πληθυσμούς, στους τρόπους ύπαρξης και δράσης τους στο κοινωνικό σύνολο.
"Πόσο «κοινωνική» είναι η αρρώστια σήμερα; Ορισμένες φήμες που συνοδεύουν τη σύγχρονη γρίπη των χοίρων αλλά και ορισμένες πραγματικότητες δείχνουν ότι και αυτή η αρρώστια συγκροτείται μέσα στα κοινωνικά της συμφραζόμενα. Στις Ηνωμένες Πολιτείες μεξικανοί μετανάστες κατηγορήθηκαν ως ύποπτοι για την εξάπλωση της γρίπης εξαιτίας της έξαρσης της ασθένειας αρχικά στο Μεξικό. Στην ίδια χώρα οι ευρωπαίοι μετανάστες θεωρούνταν παλαιότερα οι βασικοί υπεύθυνοι για τη μετάδοση της χολέρας. Σήμερα το ήδη αρνητικά φορτισμένο στερεότυπο του μεξικανού μετανάστη ενισχύθηκε ακόμη περισσότερο. Κατά τη διαδικασία της δαιμονοποίησης που σε πολλές ιστορικές στιγμές συνόδευσε τις ασθένειες, καθώς οι άνθρωποι προσπαθούσαν να διαχειριστούν τον φόβο του πόνου και του θανάτου, δεν εξέλιπε το «κυνήγι των μαγισσών». Επίσης, κοινωνικές ευαισθησίες και θρησκευτικές ή άλλες αρχές και πεποιθήσεις φαίνεται να επηρεάζουν την εικόνα ή ακόμη και την ονοματοδοσία της σύγχρονης γρίπης των χοίρων. Στο Ισραήλ αλλά και σε μουσουλμανικές χώρες πολλοί υιοθέτησαν τον όρο «μεξικανική γρίπη» αφού η «γρίπη των χοίρων» εμπεριείχε θρησκευτικές συνδηλώσεις του απαγορευμένου, του ανίερου και του βρώμικου οι οποίες ενδεχομένως θα ενίσχυαν τον φόβο και τον πανικό. Στην αντίστοιχη γρίπη το 1978 η θρησκευτική ταυτότητα συνέβαλε στην ανάδειξη άλλων προβλημάτων. Ενώ οι χοίροι εξολοθρεύτηκαν σε ορισμένες χώρες προκειμένου να μη συνεχιστεί η μετάδοση της αρρώστιας, η αντίστοιχη πολιτική στην Αίγυπτο προκάλεσε αντιδράσεις για μεροληπτική μεταχείριση των χριστιανών αφού αυτοί κυρίως ασχολούνταν με τη χοιροτροφία. [...] Αν κάτι μπορούμε να συμπεράνουμε ωστόσο από την ιστορική εμπειρία είναι ότι πολλές φορές ο φόβος μεταδίδεται ευκολότερα από τις ίδιες τις ασθένειες. Πλαισιωμένος από στερεότυπα, φήμες και εικασίες, μπορεί να διογκώσει τις πραγματικότητες και να λειτουργήσει ανασταλτικά σε ό,τι αφορά την αντιμετώπισή τους. Η μέριμνα για τη δημόσια υγεία αντίθετα είναι καθοριστική, όχι μόνο για τη διασφάλισή της αλλά και για την άμβλυνση εκείνων των κοινωνικών παραγόντων που συνδέονται με την εξάπλωση των ασθενειών και με την επιδείνωση της κατάστασης των ασθενών."
Χρειάζεται προσοχή, αλλά ας αποφύγουμε την ΤΡΟΜΟΚΡΑΤΙΑ της γρίπης.
Πολύ εύστοχη επιλογή του άρθρου, Ελένη.
ΑπάντησηΔιαγραφήΑς προσεχτούν τα συμπεράσματα στον επίλογο.
Θα θυμάσαι, φαντάζομαι τη δαιμονολογία που συνόδευε και εν μέρει συνοδεύει ακόμα το AIDS. Δύσκολο να λειτουργήσουν πολύ διαφορετικά οι κοινωνίες. Αλλά γι' αυτό ακριβώς είναι χρήσιμη η επιμονή στην πληροφόρηση "της άλλης όχθης".