Πέμπτη 30 Απριλίου 2009

"Το στεφάνι της Πρωτομαγιάς περασμένο στο λαιμό του Λαμπράκη"

(.......)- Πώς να μιλήσεις για τ' άλλα, τα μεγάλα, τα σκληρά, τα κατάπληχτα - Μακρόνησος, Γυάρος, Ακροναυπλία - ο Κολοκοτρώνης στο σκοτεινό μπουντρούμι του Παλαμηδιού, Κατοχή, Δεκεμβριανά, Εμφύλιος, 21 του Απρίλη, τανκς, η ΣΦΑ - Τατάκης, Γέμελος, Μπελογιάννης, Πλουμπίδης, Άρης, Λαμπράκης κι η δικιά μας Ηλέκτρα (όχι του Σοφοκλή - αυτήν την ξαναπήρε κάποιος ποιητής, λέει, στο "Νεκρό σπίτι", στο "Κάτω απ' τον ίσκιο του βουνού", στη "Χρυσόθεμη" και σε άλλα, ή την Αντιγόνη και την Ισμήνη· όχι·), τη δικιά μας Ηλέκτρα, λέω, με το καμένο σώμα, τα καμένα μαλλιά - μάρτυρες και ήρωες· - αυτά ειπώθηκαν από τους ίδιους, μόνα τους, μια για πάντα, χωρίς λόγια· κι άμα μιλάς γι' αυτά είναι σα να χώνεις και τη δική σου ουρίτσα μέσα κι ο τόνος της φωνής σου έχει κάτι από σφετερισμό και κομπασμό (ιδίως για κείνους που δεν έχουν πάει ποτέ τους φυλακή και ποτέ δεν εκτελέστηκαν), κάτι το ανάρμοστα διδαχτικό (ποιος είναι η αφεντιά σου; - Και δε θέλεις να πεις ποιος είσαι γιατί τότε θα 'μοιαζες ακόμη πιο κομπαστικός), κάτι τέλος πάντων σαν υστερόβουλη προπαγάνδα· ενώ τα πουλιά και τα - "Και τα πουλιά, ναι, μα και τ' άλλα", είπε ξαφνικά ο Αλέκος. "Πρώτα και πάνου απ' όλα τ' άλλα - όχι για καναρινάκια τώρα", είπε ο Πέτρος. "Ακατόρθωτο", είπα χαμηλόφωνα, χωρίς να το θέλω. "Και τότε τι 'ναι - είπε ο Πέτρος, κάπως αγαναχτισμένος - τι 'ναι "Οι γειτονιές του κόσμου", το "Γράμμα στο Ζολιό Κιουρί", ο Πέτρινος χρόνος", το "Καπνισμένο τσουκάλι", "Τα επικαιρικά", τα "Συντροφικά τραγούδια", πες μας τι είναι;". "Δεν ξέρω", είπα, κι αλήθεια, κείνη τη στιγμή, δεν ήξερα - ίσως γιατί είχαν μεσολαβήσει τα τρία τριγωνάκια της Μιρέιγ, κι ο παπαγάλος Γιώργης, και τα παιδιά με το κανναβούρι στα μαλλιά τους - "Μα, βέβαια, κι η "Τέταρτη διάσταση" και το "Γίγνεσθαι" οπωσδήποτε", πρόσθεσε απρόσμενα ο Αλέκος - κι ένιωσα κάτι σα ντροπή μπροστά στα παιδιά, και πολύ μόνος, και πολύ λυπημένος, και μαζί σαν προνομιούχος και δίκαιος· και συνέχισα μέσα μου τώρα: τα παιδιά με το κανναβούρι στα μαλλιά τους, ο σιδηροδρομικός σταθμός της Άνοιξης, ο Γκογκό, Γκογκό μου, το κορίτσι με την ταινία δισκοβόλου στο μέτωπο, όλα, όλα, όλα, το φως, ο κυρ Στέφανος, το ακάνθινο στεφάνι και το άλλο λουλουδένιο στεφάνι της Πρωτομαγιάς - τ ο σ τ ε φ ά ν ι τ η ς Π ρ ω τ ο μ α γ ι ά ς π ε ρ α σ μ έ ν ο σ τ ο λ α ι μ ό τ ο υ Λ α μ π ρ ά κ η, σ τ ο
Μ α ρ αθ ώ ν α. Και φώναξα δυνατά:"Αυτό, ναι, αυτό". Κι έγινε πανζουρλισμός κι όλοι μαζί φωνάζαν:"Ναι, ναι, ναι", και μ' αγκάλιαζαν και με φιλούσαν κι ήμουνα πολύ νέος κι είχαν πέσει οι κάλτσες μου χωρίς λάστιχο, και "Ναι, ναι, ναι", σαν να 'χαν ακούσει όλοι αυτό που έλεγα μέσα μου: "τ ο σ τ ε φ ά ν ι τ η ς
Π ρ ω τ ο μ α γ ι ά ς σ τ ο λ α ι μ ό τ ο υ Λ α μ π ρ ά κ η, σ τ ο
Μ α ρ α θ ώ ν α". Κι ήταν παρών, παράξενο κι ο Γώγος, και με φιλούσε. Και τον φιλούσα κι εγώ, πιότερο συντροφικάτα, μαζί με τον Πέτρο. Κι ανέβασα ένα ένα στην καρέκλα τα πόδια μου και σήκωσα με απόλυτη φυσικότητα τις κάλτσες μου.
ΑΘΗΝΑ, 15.ΙΙΙ.83
Εικονοστάσιο Ανωνύμων Αγίων, Τι παράξενα πράματα.

10 σχόλια:

  1. Ωραία επιλογή, Ειρήνη,
    Όπως λέγαμε, "είναι όλα ο Ρίτσος..."

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Καλημέρα, καλό μήνα!

    Βρε παιδιά, κάθομαι να ρίξω μια ματιά στα ιστολόγια και ..κάνω διατριβή στο Ρίτσο! Τι καλά, λέω, που μας κινητοποίησε η Αγγελική ( άλλη μια φορά..)

    Ωραίο απόσπασμα, Ειρήνη.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Λίλα και Διονύση, καλό μήνα.
    Με αφορμή το σχόλιο του Διονύση, μου ήρθε μια ιδέα, μια και η πολιτεία δεν κάνει τίποτε. Να συγκεντρώσουμε από τα blogs που ασχολήθηκαν με το Ρίτσο όλες τις αναρτήσεις και τα σχόλια και να εκδώσουμε ένα επετειακό φυλλάδιο. Ποιος θα μας το εκδώσει; Είναι μια ...λεπτομέρεια, αλλά πειράζει να ονειρευόμαστε;

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. Καλό μήνα Ειρήνη.
    Μεστή η φετινή πρωτομαγιά
    Από το πρωί στο Λαύριο άκουγα και έβλεπα Ρίτσο, το απόγευμα το βλέμμα πέρασε απέναντι στη Μακρόνησο, τώρα στην Αθήνα τα blogs κρατάνε ψηλά τη σημαία της γιορτής του.
    Τι αντιπροσωπευτικό απόσπασμα που διάλεξες και τι παρέλαση επωνύμων στο κείμενό του Αγίων τον συντροφεύουν σήμερα. Κι εκείνος -για να χρησιοποιήσω τα λόγια του-

    τα θυμάται, τ' αναπολεί, τα φέρνει πίσω ευγενισμένα, γενικευμένα, αχνισμένα απ' την ανάσα του αιώνιου, σφραγισμένα μ' ένα χαμόγελο


    Ναι, φέτος προχωρήσαμε ως άνθρωποι. Με το Ρίτσο μέσω υμών.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  5. Καλό Μάη κι από `δω Ειρήνη. Με τόση ευαισθησία και αγωνιστικότητα που εισπράττουμε από τις αναρτήσεις που κάνουμε για τον Ρίτσο πώς να μην ονειρευόμαστε;

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  6. Γιώργο,
    καλό μήνα και σε σένα.
    Τι όμορφα και ποιητικά που είναι πάντα τα σχόλιά σου! Τελικά, αυτό που έχασε με την απουσία του από τα 100χρονα του Γιάννη Ρίτσου είναι το επίσημο κράτος. Εμείς χαιρόμαστε όλη αυτή τη διαδικασία. Είναι λίγο, μέσω του Ρίτσου, να κάνεις καινούριους φίλους και να επικοινωνείς μαζί τους;

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  7. Ευαγγελία,
    είναι τόσο ανεξάντλητος ο Ρίτσος που νομίζω όλο το χρόνο, με διάφορες ευκαιρίες, θα τον μνημονεύουμε και θα αντλούμε δύναμη και αισιοδοξία απ' αυτόν.
    Να 'ναι καλά η Αγγελική που μας "γνώρισε".

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  8. Παιδιά παρακολουθώ κι εγώ εδώ και καιρό τη δουλειά σας και δεν μπορώ παρά να σας εκφράσω, εκτός από τα συγχαρητήριά μου για το κέφι και τη δημιουργικότητά σας, τη χαρά που δίνει το αποτέλεσμα της δουλειάς σας και σε όλους εμάς που προσπαθούμε αντίστοιχα να κάνουμε κάτι περισσότερο από το υποχρεωτικό.

    Δουλεύουμε κι εμείς-στο Πειραματικό Γυμνάσιο Ιωαννίνων- φέτος για ένα αφιέρωμα στο Ρίτσο και είναι ελπιδοφόρο να βλέπουμε στο διαδίκτυο όλη αυτή την παραγωγή υλικού. Το ιστολόγιό μας "Δημιουργική Γραφή" στη διεύθυνση http://annboukou.blogspot.com/

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  9. annboukou,
    Καλημέρα και καλή βδομάδα· χαίρομαι πολύ που μας επισκέφτηκες και ακόμη πιο πολύ που μας έδωσες, με τη διεύθυνσή σου, τη δυνατότητα να επικοινωνούμε. Όπως λες κι εσύ, είναι πολύ σημαντικό να βρισκόμαστε, έστω και ηλεκτρονικά,και να ανταλλάσσουμε ιδέες όσοι προσπαθούμε για κάτι περισσότερο. Θα γίνετε ένα από τα ιστολόγια που θα παρακολουθούμε.
    Καλή δύναμη και καλή επιτυχία στο αφιέρωμα στο Ρίτσο. Υπάρχει επιπλέον υλικό, αν σε ενδιαφέρει, στο άλλο blog του σχολείου μας στο sch.gr.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  10. Ειρήνη,
    Ωραία η ιδέα της συγκέντρωσης και έκδοσης. Μου φαίνεται να συναντάει αρκετές πρακτικές δυσκολίες.
    Κάτι ανάλογο, σε ηλεκτρονική μορφή, έχει κάνει φέτος, με την ευκαιρία των 100 χρόνων, η Κατερίνα, με το ιστολόγιο http://afiseme.blogspot.com συγκεντρώνοντας τις σχετικές με το Ρίτσο αναρτήσεις που υποπίπτουν στην αντίληψή της.

    ΑπάντησηΔιαγραφή